Vervanging

Vervanging, de enige roman van de invloedrijke Noorse auteur Tor Ulven (1953-1995), is verre van een traditionele roman met één plot. Het is een gefragmenteerde roman, waarin de ene koers bijna onmerkbaar wordt vervangen door de andere.

Een oude, bedlegerige man; een jongen die aan zijn operatie denkt; een iets oudere jongen die het huis uit is; een nachtwaker die rondloopt en walgt van zijn eigen stem terwijl hij verlangt naar de vrouw van wie hij houdt; een jonge man die wakker wordt met een kater en een ex-vriendin opbelt die niets van hem wil weten; een ouder wordende sporter wiens minachting voor niet-oefenende zwakkelingen net zo groot is als zijn liefde voor een overleden hond… Ze reflecteren allemaal op hun situatie en vertegenwoordigen het lijden van het leven – een leven waarin vergankelijkheid het tempo bepaalt, melancholie de melodie, zinloosheid het ritme. Vervanging is een melancholische roman met Beckettiaanse humor over vergankelijkheid en een leven dat had kunnen zijn.

'Ulven is een meester in het doseren, steeds krijg je brokjes informatie over wat er ooit is misgegaan, maar nooit vertelt hij het hele verhaal. Hij nodigt de lezer uit om in het hoofd van deze eenzame mannen te kruipen en om door hun ogen naar de wereld te kijken. Het levert verrassende beelden én geluiden op, zoals: ‘Het klikje als de nagelranden tegen elkaar aan knarsen en de luis wordt geplet.’


- Peter Swanborn in de Volkskrant

‘Ik las Tor Ulven en genoot van elke zin die hij schreef, van de ongehoorde en bijna bovenmenselijke precisie erin. Het was een soort gelijkheid tussen het materiële en de mensen, waar geen ruimte was voor het psychologische, en het zorgde ervoor dat het existentiële drama zich voortdurend ontvouwde, niet alleen tijdens een crisis, maar ook fietsend met fonkelende koplampen op een donkere weg of gewoon in de lege ruimte, die hij zo meesterlijk beschreef.’


- KARL OVE KNAUSGÅRD

‘Vervanging is een volstrekt unieke roman in de Noorse naoorlogse literatuur, een formidabele roman, een intense reflectie op het gewicht van trivialiteiten en de meedogenloze waardigheid van het leven.’


- RUNE CHRISTIANSEN