Veiligheidscultuur

Veiligheidscultuur is niet meer weg te denken en wordt steeds belangrijker. Zowel voor de organisaties zelf - een interne motivatie - als door externe druk van opdrachtgevers of wetgever - een externe motivatie - krijgt veiligheidscultuur meer en meer aandacht. Deze evolutie is normaal en evolutief van technische veiligheid, naar managementsystemen om te komen tot veiligheidscultuur. En deze aandacht voor veiligheidscultuur zal niet meer verminderen in de toekomst, integendeel.

Vandaar de nood tot dit boek. Eerst wordt veiligheidscultuur gekaderd en daarna wordt de relatie gelegd tussen veiligheidscultuur en veilig gedrag. De beoordeling van de veiligheidscultuur in organisaties wordt beschreven aan de hand van de veiligheidscultuurchecklist VCC. De veiligheidscultuurchecklist VCC is een nieuw instrument om de veiligheidscultuur en veilig gedrag te beoordelen. De veiligheidscultuurchecklist is analoog aan de structuur van de ISO-managementsysteemnormen en de Veiligheidschecklist Aannemers (VCC*, VCC** en VCC P-HRO). Gezien het kaderen van de veiligheidscultuur in organisaties altijd al moeilijk was, is het auditeren of diagnosticeren ervan nog moeilijker. Maar het is niet omdat het moeilijk is, dat we hier niet hebben geprobeerd om de lezer meer duidelijkheid en meer duiding te geven over zowel veiligheidscultuur als het auditeren ervan.

Jan Dillen is ingenieur bouwkunde, preventieadviseur niveau 1 (HVK) en milieucoördinator niveau A. Hij was lange tijd werkzaam als veiligheidsprofessional bij een verzekeringsmaatschappij op het gebied van preventie van arbeidsongevallen, brandverzekeringen en bouwrisico's. Hij werkt momenteel als auditor op het gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu, en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voor veiligheid auditeert hij OHSAS 18001/ISO 45001 en VCA, liefst gecombineerd met ISO 9001 en/of ISO 14001. Ook voert hij veiligheidscultuuraudits uit. Daarnaast verzorgt Jan Dillen opleidingen voor preventieadviseurs niveau 1&2/middelbaar en hoger veiligheidskundigen en milieuprofessionals aan de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Hasselt. Hij publiceert regelmatig over veiligheid en spreekt op congressen. Zo was hij spreker aan de TU Delft en op het congres van de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde. Jan Dillen volgde de opleiding tot auditor van veiligheidscultuur volgens de Veiligheidscultuurladder van het NEN en publiceerde in 2011 bij Uitgeverij INNI over '(On)veilig gedrag observeren' en in 2012 reeds bij Uitgeverij Kluwer over veiligheidscultuur.