Tropismen

Tropismes is samen met La Jalousie van Alain Robbe-Grillet en La modification van Michel Butor een van de bekendste Nouveaux romans. De boeken verschenen gedrieën in hetzelfde jaar, 1957. Sarraute begon echter al in 1932 aan het baanbrekende Tropismes, dat in 1939 verscheen in een kleine, vrijwel genegeerde oplage bij Denoël. Wel merkten Jean-Paul Sartre en Max Jacob het bijzondere talent van Sarraute op.

Het is dus een vrouw die de eerste Nouveau roman schreef, en haar tijd daarmee ver vooruit was. In 1957, toen de tijd ‘rijp’ was, werd Tropismes in gewijzigde vorm opnieuw uitgegeven bij Les Éditions de Minuit. Eén hoofdstukje werd geschrapt en zes werden toegevoegd.

Het boek beschrijft schijnbaar alledaagse taferelen, in ieder hoofdstukje staat een ander personage centraal, vanuit wiens perspectief wordt geschreven. Dit perspectief kan overigens binnen een hoofdstukje verschuiven. Ook zijn de beschrijvingen ongrijpbaarder dan men op het eerste gezegd zou denken. In veel gevallen begint een tafereel heel concreet en eenduidig, maar verglijdt vervolgens naar het ambiguë en ongrijpbare. De band tussen taal en werkelijkheid is niet vanzelfsprekend, zoals in conventionele romans. We lezen geen verhaal, maar táál.

Tropismen is voor deze uitgave opnieuw vertaald, voorzien van een verhelderend voorwoord van Sarraute, en van een nawoord door vertaalster Kiki Coumans. Het geschrapte hoofdstukje (VI) is, handgedrukt, als losse bijlage bij de eerste druk van deze vertaling gevoegd.