Strafrecht in dialoog

Prof. dr. Serge Gutwirth is een academicus die van vele markten thuis is. Tijdens zijn loopbaan aan de VUB schrijft hij talrijke artikels en boeken over mensenrechten en over de verhouding van recht tot wetenschap, over criminologische aspecten in het werk van Dostojevski, Foucault en René Girard, over de grondslagen van het milieurecht, maar ook over recht & technologie en de commons. Meer dan 300 artikels heeft Serge Gutwirth op de teller.

Minder bekend is de aandacht die Serge Gutwirth besteedde aan het strafrecht en de strafvordering, vaak samen met zijn collega proximus Paul De Hert. Dit boek beschrijft deze periode in zijn loopbaan, grofweg tussen 2000 en 2020, en bundelt de artikels die hij in deze periode met Paul de Hert schreef. Deze artikels worden gewikt en gewogen door 15 collega’s, die een commentaar schrijven bij de voortbrengsels van deze twee vrienden. De uitgenodigde collega’s reageren op de pertinentie van het geschrift ten tijde van de publicatie en op de actualiteit van het debat toen en nu in België en Nederland.

Voorintekenprijs (tot 29/9/2023): geef de promocode PROMO-JHA7U-9789400016606 in bij uw bestelling en u krijgt automatisch 15% korting.

Inhoud
Geschiedenis van het boek Strafrecht in dialoog (M. Colette)

Hoofdstuk 1: Grondslagentheoretische variaties op de grens tussen het strafrecht en het burgerlijk recht. Perspectieven op schuld-, risico- en strafrechtelijke aansprakelijkheid, slachtofferclaims, buitengerechtelijke afdoening en restorative justice (S. Gutwirth & P. De Hert)
Reactie op hoofdstuk 1: Grondslagentheoretische variaties op de positie van de inquisitoire verdediging (J. Huysmans)

Hoofdstuk 2: Ontwikkelingen inzake veiligheid en vergelding: onderzoeksuitdagingen op het vlak van juridische argumentatie (P. De Hert)
Reactie op hoofdstuk 2: Minder straffen, maar drukker dan ooit. Over de onverwacht krimpende rol van het strafrecht in het actuele veiligheidsbeleid (H. Boutellier)

Hoofdstuk 3: Veiligheid en grondrechten. Het belang van een evenwichtige privacypolitiek (P. De Hert & S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstuk 3: Tussen helder en donker: mooie zebra of grijze ezel? Veiligheid en privacy via transparantie en opaciteit 20 jaar later (S. Royer & F. Verbruggen)

Hoofdstuk 4: Leve de republiek, leve de jury. Historische, bewijstechnische, democratische en politieke argumenten (P. De Hert)

Hoofdstuk 5: Enkele argumenten ter verdediging van de jury (P. De Hert & S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstukken 4 & 5 De volksjury als bolwerk van postmoderne moraliteit. Diagnose van een tijdsgewricht met een focus op terrorisme (M. Colette)

Hoofdstuk 6 :Schaamte en rechtvaardigheid. Twee pijnpunten voor restorative justice (P. De Hert)
Reactie op hoofdstuk 6: Herstelrecht op de pijnbank. Over slachtofferbelangen en humaan straffen (B. van Stokkom)

Hoofdstuk 7: Over de betekenis van strafprocedurele grondrechten in het post-Khan tijdperk (P. De Hert & S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstuk 7: ‘Das Strafverfahrensrecht als Seismograph der Staatsverfassung’. Over de ontwikkeling van strafprocedurele grondrechten in het post-Serge Gutwirthtijdperk (P.A.M. Mevis)

Hoofdstuk 8: Gij zult straffen om de mensenrechten te beschermen! De strafbaarstelling als positieve staatsverplichting (P. De Hert & S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstuk 8: De mobilisering van het strafrecht als mensenrechtenplicht: aan een zwaard kan men zich snijden (L. Lavrysen)

Hoofdstuk 9: Privatisering, decodificatie, instrumentalisering en wurging van de strafrechtelijke 'void for vagueness'-doctrine door de wet gemeentelijke administratieve sancties (P. De Hert)
Reactie op hoofdstuk 9: Back to the future!? Een selectieve geschiedenis, heden en toekomst van de gemeentelijke administratieve sancties in ons land (S. Pleysier)

Hoofdstuk 10: La montée de l’Etat pénal: que peuvent les droits de l’homme ? (P. De Hert, S. Gutwirth, S. Snacken & E. Dumortier)
Reactie op hoofdstuk 10: Droit pénal et droits humains : déshabiller Serge pour habiller Paul (S. Van Drooghenbroeck)

Hoofdstuk 11: Politie-accountability tussen crime control en due process (P. De Hert & S. Gutwirth) Reactie op hoofdstuk 11: Pertinente overwegingen in het debat rond ethnic profiling bij politionele identiteitscontroles (P. Tersago)

Hoofdstuk 12: Blurring als methode, ideologie als resultaat: Walgrave’s restorativisme (S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstuk 12: Lessen uit Parijs (P. Ponsaers)

Hoofdstuk 13: Het leedprincipe, het strafbegrip en de schuld zonder straf. De fixatie op leedtoevoegende straffen in het strafrecht (P. De Hert & S. Gutwirth)
Reactie op hoofdstuk 13: Op weg naar positieve vergelding: Hannah Arendt tegen de goocheltrucs van het strafrecht (C. Dunk & A. Pemberton)

Hoofdstuk 14: Mensenrechten: een seculiere religie met juridische koevoeten? (S. Gutwirth & P. De Hert)
Reactie op hoofdstuk 14: Waardigheid, penologie en empirische mensenrechten als antwoord op de seculiere religie (S. Snacken)