Stamcellen en recht

Klonen, navelstrengbloedbanken en onderzoek op embryo’s zijn niet meer weg te denken uit de media en houden verband met stamcellen. Vaak gaat de aandacht naar een nieuwe medisch-wetenschappelijke doorbraak of een ethische controverse. En net om ethische overwegingen met wetenschappelijke vooruitgang te kunnen verzoenen, is een duidelijk en vooruitziend juridisch kader cruciaal.

Dit boek behandelt aan de hand van een interdisciplinaire en rechtsvergelijkende methode de juridische aspecten van stamcellen en stamcelonderzoek. Op chronologische wijze worden juridische vraagstukken geanalyseerd, zonder de medische achtergrond en de ethische insteek uit het oog te verliezen.
Eerst wordt er ingegaan op de stamceldonor, die geïnformeerd moet toestemmen, maar daar niet altijd de kans toe krijgt. Over navelstrengbloeddonatie beslist de moeder immers zonder de vader, en de donor ontvangt meestal niet alle informatie over de toekomstige toepassingen.
Vervolgens komt de discussie over biobanken en navelstrengbloedbanken aan bod. Aangezien stamcellen voor lange tijd bewaard kunnen worden en zichzelf vermenigvuldigen, kunnen ze in nieuwe onderzoeksprojecten worden gebruikt. Wat gebeurt er als de donor niet had toegestemd met een dergelijk onderzoek of met het gebruik van zijn gegevens? In dit deel formuleert de auteur ook een antwoord op de vraag of de bewaring tegen betaling van navelstrengbloedstamcellen voor eigen gebruik wel in onze op solidariteit gerichte samenleving past.
In het afsluitende deel licht de auteur het gebruik van stamcellen toe. Stamcellen kennen al veel toepassingen. In experimenten, therapeutische behandelingen, geneesmiddelen, cosmetica en uitvindingen vormen stamcellen geregeld de basis. Het moeilijke evenwicht tussen de vrije keuze van de patiënt en de consument enerzijds en de beschermende functie van de maatschappij anderzijds komt in dit laatste deel zeer duidelijk tot uiting.

De auteur is erin geslaagd een genuanceerde kijk te bieden op de verscheidene juridische, maar ook medische en ethische vragen die stamcellen doen rijzen. Zij loodst de lezer op een verstaanbare wijze doorheen de fascinerende wereld van stamcellen, zonder de vaak tegenstrijdige belangen van de betrokkenen te vergeten.