(On)menselijk

Een vrouw op het strand gaat even zwemmen. Ondertussen wordt haar smartphone gestolen, omstanders zien het maar grijpen niet in. Een man is in de gracht gevallen en roept, duidelijk hoorbaar voor de omgeving, om hulp. Mensen lopen voorbij maar doen niets. Dit is menselijk gedrag dat sterk afwijkt van het beeld dat we graag willen zien. Namelijk, mensen die goed doen als de situatie daarom vraagt. Mensen die voor elkaar opkomen als dat nodig is.

Sociologisch en psychologisch onderzoek van de afgelopen zestig jaar vertelt echter een heel ander verhaal. Twee onderzoeken springen eruit en zijn uiteindelijk belangrijke mijlpalen gebleken: het beroemde gehoorzaamheidsexperiment van Stanley Milgram, ook bekend als het stroomschokexperiment, en het al niet minder beruchte Stanford Prison Experiment. Beide onderzoeken komen in dit boek uitgebreid aan bod met daarbij de vraag of het mogelijk is om conclusies te trekken.

Wat in ieder geval duidelijk wordt, is dat mensen zeer beïnvloedbaar zijn. Doodgewone sociale processen hebben een grote invloed op ons gedrag. En vaak hebben wij niet het vermogen om daartegen in te gaan. Daarbij speelt ook de omgeving een grote rol: de juiste, of beter de verkeerde, omstandigheden kunnen van ieder mens een monster maken...

Marc Brookhuis heeft als tekstschrijver, columnist en recensent gewerkt voor diverse kranten en tijdschriften. Van zijn hand verschenen meerdere non-fictie boeken, vooral op het terrein van de oosterse filosofie, waaronder titels als Mindfulness, aandacht voor nu en Zen en de kunst van kwaliteit. Momenteel werkt hij als zen-leraar en mental coach.