Musica futurista

Musica Futurista
Een kennismaking met experimentele instrumenten
Inleiding
In zijn Futuristisch Manifest van de 1913 zei de Italiaan Luigi Russolo vaarwel aan de klassieke instrumenten waarvoor Beethoven zijn symfonie‘n had geschreven. In de oren van Russolo schrŽŽuwde de jonge twintigste eeuw om een nieuwe kunst, die zou passen bij het lawaai en de snelheid van de nieuwe tijd: motoren, fabrieken, een denderend stedelijk leven É Hij stelde nieuwe klankmachines voor, die nauwer aansloten bij een wereld van metaal en kunststof, van loeiende fabriekssirenes, straatrumoer en reclameslogans. Met de ronkende, ratelende, snerpende en ruisende geluiden van zijn intonarumori schoof hij in ŽŽn klap het lawaai van alledag naar voor als muzikaal geluid. Tot op vandaag zijn ÔruisklankenÕ niet meer weg te denken uit de muziek, en ook nu ontwerpen componisten nieuwe instrumenten voor nieuwe tijden.
Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van het Futuristisch Manifest, organiseerde MATRIX in 2013 voor het eerst een korte workshopreeks rond experimentele instrumentenbouw, onder de titel Musica Futurista. We bouwden onze eerste intonarumori en zochten ook inspiratie bij jongere generaties muzikale uitvinders. Zo knutselden we instrumenten van recyclagemateriaal, versterkt met een contactmicrofoon, en bouwden we een eigen versie van Michel Waisvisz onvolprezen crackle box. Al snel volgden er meer workshops, zowel voor kinderen als voor jongeren en volwassenen, vaak in samenwerking met muzikanten en componisten. Logos Foundation sprong mee op de kar en bracht jarenlange ervaring met experimentele en intu•tieve instrumenten mee. Na enige tijd rijpte het idee om het materiaal en de idee‘n achter de Musica Futurista workshops samen te brengen in een boek op maat van avonturiers van diverse pluimage, met of zonder muzikale voorkennis.
Dit boek bundelt bouwplannetjes voor verschillende instrumenten en tips voor boeiende muzikale ontdekkingstochten. De vier inleidende hoofdstukjes schetsen de denkwereld van enkele muzikale denkers en componisten wiens experimenten een bijzondere inspiratiebron vormden voor dit boek. De bouwplannetjes in dit boek zijn heel uiteenlopende van moeilijkheidsgraad, zodat zowel beginners als meer gevorderde knutselaars hun gading kunnen vinden. Het boek is geschreven voor jongeren en volwassenen. Mits gepaste begeleiding, kunnen ook kinderen vanaf 9 jaar de meeste instrumenten bouwen (meer informatie hierover is te vinden in het laatste hoofdstuk). Musica Futurista is niet opgevat als een handboek met kant-en-klare stappenplannen, eerder als een verzameling basisrecepten waar elke lezer naar eigen smaak mee aan de slag kan. We hopen van harte dat het voor u Ð lezer, bouwer, muzikant Ð het begin mag zijn van een spannend sonoor avontuur.

Veel plezier!