Metro en mobilisatie

Igor Bobyrev is een Russischtalige poète maudit, die zich tussen twee vuren bevindt. Hij werd geboren in Donetsk in 1985, toen Oekraïne nog deel uitmaakte van de Sovjet-Unie. Aan de plaatselijke universiteit studeerde hij geschiedenis. Ook toen de stad op instigatie van Rusland ingenomen werd door pro-Russische gewapende milities, bleef hij er wonen.

Bobyrev begon te dichten op twintigjarige leeftijd, in 2005. Zijn gedichten in vrije verzen doen denken aan het vroege werk van Kirill Medvedev (Alles is slecht. Biopolitiek), die hem stilistisch beïnvloed heeft. Hij publiceerde in grote Russische tijdschriften als; Novyj mir еn Volga. In 2016 verscheen in Moskou zijn bundel: Iedereen weet dat tijdens de oorlog in mijn appartement een bom terecht is gekomen.

Zijn nieuwste dichtbundel. Metro en mobilisatie, schreef Bobyrev tussen maart 2021 en september 2022 in Donetsk, terwijl hij zich schuilhield voor het coronavirus, de mobilisatie en de bommen. De opgenomen gedichten zijn intimistische miniatuurtjes over zijn leven, gedachten en herinneringen in zijn door geweld geteisterde thuisstad. Ook zijn homoseksuele avontuurtjes vormen een thema.

De originele, Russische dichtbundel is onlangs verschenen bij LMVerlag in Berlijn, als een eigentijdse tamizdat-publicatie. De slavist Pieter Boulogne, die daarbij als redactioneel uitgever betrokken was, vertaalde hem voor Leesmagazijn in het Nederlands.

Pieter Boulogne.

Bobyrevs visie komt voort uit de plaats waar hij zich bevindt: de stad Donetsk, waarvan veel vreedzame inwoners zich in deze oorlog alleen voelen te staan. Hun belangrijkste eis is niet politiek, maar menselijk: ‘Houd op ons te vermoorden’. (…) Metro en mobilisatie is een krachtig verhaal over het streven naar zelfbehoud.

–Sorin Broet, literair criticus en schrijver, in Novaya Gazeta Europe

Het boek dat je in handen houdt, werd geschreven in een stad die in 2014 een van de gevaarlijkste en ongelukkigste ter wereld is geworden. Wanneer de dood je voortdurend beloert, word je dichter, om hem te bezweren en beet te nemen,

─Dmitri Voltsjek, dichter, vertaler, hoofdredacteur van de Russische website van Radio Liberty ‘Ga daar leven waar niet valt te leven!’ zo ried Dmitri Prigov, de classicus van het Sovjetconceptualisme, jonge dichters aan. De post-Sovjetgeschieden is, heeft, als fatum, niet op Igor Bobyrev zitten wachten, en veranderde zijn thuisstad Donetsk in een plek waar bijna niet valt te leven, maar waar je – als je koppig genoeg bent – volledig vrij kunt zijn in de poëzie.

─ Kirill Medvedev, dichter, activist, vertaler, uitgever

Als getuigenis en als document legt dit boek op verrassende wijze een rauwe realiteit bloot. Toch maakt deze bundel aanschouwelijk dat in het poëtische project de optie ‘redding’ besloten ligt: een kans op overleving op de exclusief traumatiserende roetsjbaan van de big history.

─ Anton Otsjirov, dichter, kunstenaar, curator