Logica en filosofie van de taal

Denken en taal zijn met elkaar verbonden als de lijnen in de tekening van een haas die eruitziet als een eend of van een eend die eruitziet als een haas, afankelijk van hoe je ze bekijkt. Soms lijkt taal denken. Soms lijkt denken taal. Voor wie aandachtig kijkt vallen zij nooit samen.

Dit boek biedt een brede inleiding in de analyse van denken en taal. Het is bedoeld voor al wie bezig is met taal en tekst, in het dagelijks leven, op school en op de werkvloer. Het vereist geen voorkennis. De uiteenzetting is opgebouwd uit twee delen. In het eerste deel staat het denken centraal. De twee belangrijkste vragen daaromtrent zijn: de vraag van de informele logica naar de relevantie van een argument, en de vraag van de formele logica naar de juistheid van een conclusie. In het tweede deel ligt de nadruk op taal en haar verhouding tot betekenis, het denken en de werkelijkheid. De stof wordt toegelicht aan de hand van voorbeelden afkomstig uit een grote verscheidenheid aan domeinen, politiek, literair en wetenschappelijk, die tonen hoe belangrijk een juiste kijk op denken en taal is om in de wereld onze weg te vinden. Om de zelfwerkzaamheid van de lezer te stimuleren, zijn aan het eind van ieder hoofdstuk opgaven opgenomen.

De titel van het boek wijst er meteen op dat het onderwerp ‘logica en filosofie van de taal’ niet alleen is weggelegd voor specialisten (al dan niet in ivoren torens). En al lijkt het op het eerste gezicht bedoeld voor een academisch niveau, het is ook ‘geschikt als leidraad bij cursussen laatste jaar middelbaar onderwijs ter voorbereiding op het hoger onderwijs en voor al wie bezig is met taal en tekst’ (Jan Cumps, Voor u gelezen, Impuls voor onderwijsbegeleiding, 47(4), p.199).

Van 2009 tot 2019 was Martine Lejeune (PhD filosofie) gastprofessor filosofie aan de Universiteit Gent. Zij studeerde filosofie aan de Universiteit Gent en promoveerde aan de Universiteit Antwerpen op een proefschrift over speculatieve logica. Sinds 2022 is zij voltijds schrijfster. Zij schrijft fictie en non-fictie.