Kaarten die geschiedenis schreven

Dit boek neemt je mee op een 1000-jarige wereldreis aan de hand van 100 bijzondere oude kaarten. Van het vroegmiddeleeuwse wereldbeeld van de heilige Isidorus van Sevilla naar een nazikaart van Warschau met de contouren van het joodse getto en een Chinese propagandakaart uit 2013. Van Leiden naar Ceylon, Jamaica, Philadelphia en de Sahara. Van uitbundige wereldkaarten naar lokale plattegronden. Elk van die kaarten heeft de wereldgeschiedenis mee 'gecreëerd'. Niet alleen weerspiegelen ze het verleden, ze hebben er soms ook hun stempel op gedrukt.

Wanneer kaarten zelf een actieve rol in de geschiedenis speelden, levert dat intrigerende verhalen op. Uiteraard dienen kaarten al eeuwenlang als navigatiemiddel, zoals de 'overzeiler' op dierenhuid waarmee zeelui rond 1600 de Atlantische Oceaan bevoeren, of de routekaart voor de vijfde keizer van de Chinese Qing-dynastie. Maar kaarten waren ook onontbeerlijk bij grote bouwwerken, zoals de aanleg van het megalomane Panamakanaal, of bij oorlogvoering, denk aan de loopgravenkaarten uit de Eerste Wereldoorlog.

Kaarten maken de wereld aanschouwelijk. Tijdgenoten leerden er nieuw 'ontdekte' gebieden op kennen, of belangrijke gebeurtenissen en maatschappelijke ontwikkelingen. Voor hedendaagse lezers zijn kaarten soms de enige overgebleven getuigenis van het verleden.

Soms vervaagt zelfs de grens tussen feit en fictie. Dit boek toont een fantasierijke weergave van het binnenste van de aarde uit 1695 en kleurrijke kaarten van de mythische eilanden Californië en Atlantis. En er zijn kaarten die doelbewust wilden manipuleren, van westerse koloniale kaarten tot de staatspropaganda van de Noord-Koreaanse leider Kim Il Sung.

In Kaarten die geschiedenis schreven vertelt een internationaal team van historici honderd boeiende verhalen bij evenzoveel opmerkelijke kaarten uit de gerenommeerde collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden. Daar zijn curiositeiten bij die het grote publiek nu voor het eerst te zien krijgt, en pareltjes van uitzonderlijke esthetische waarde. Samen maken ze van dit boek een lust voor het oog waarin je kunt blijven lezen.