Het leven en De Werkplaats van Kees Boeke

Kees Boeke (1884-1966) wilde de wereld veranderen, maar stichtte een school: de Werkplaats Kindergemeenschap.

Getrouwd met de Engelse miljonairsdochter Betty Cadbury, probeerde hij als vredesactivist in het villadorp Bilthoven aanvankelijk een bezit- en hiërarchieloze gemeenschap te stichten.

Daartoe zwoer hij bezit en gebruik van geld af.

Door zijn compromisloze streven in conflict gekomen met de staat, woonde hij met zijn gezin in tenten. Vervolgens richtte Boeke de Werkplaats Kindergemeenschap op. In Bilthoven verrees een mini-univerum van vrijheid en idealistische praktijkzin. Daar zou de vrije, geweldloze samenleving die hij nastreefde van de grond af opgebouwd worden. Zonder hiërarchische structuren, religieuze dogma’s, rassen en klassen, en zonder dat vaste verwachtingspatronen het eigen talent van kinderen in de weg zouden zitten.


Na de oorlog kreeg de school prominente leerlingen: Beatrix, Irene en Margriet van Oranje. Het leek de bekroning van Boeke’s werk, maar toen het hof teleurgesteld raakte over de resultaten, luidde dat ook het begin van zijn neergang in. Boeke zag zijn hoge idealen sneuvelen in de schaalvergroting en verburgelijking van het na-oorlogse Nederland.

Anno nu bestaat De Werkplaats nog steeds, en Kees Boeke’s niet aflatende poging om de tegenstelling tussen gezag en vrijheid op te lossen, is altijd actueel gebleven.


Nog steeds brengt De Werkplaats als school en werkersgemeenschap de idealen van Kees Boeke in de praktijk. De eerste uitgave van dit boek ontving juichende kritieken. Op veler verzoek verschijnt nu een heruitgave.


‘Het duiden van Boeke’s faits et gestes, doet Hooghiemstra voortreffelijk’

- NRC Handelsblad


‘Hooghiemstra heeft een prachtig portret geschreven van een man die zich vol overgave op het leven stortte’

-De Groene Amsterdammer


Historica Daniela Hooghiemstra (1967), zelf opgeleid op De Werkplaats, promoveerde in 2013 op de biografie van Boeke. Zij werkt als journalist voor NRC Handelsblad en schreef diverse boeken, o.a over het negentiende-eeuwse hofleven.