Feitelijke algemeenheden in het privaatrecht

De feitelijke algemeenheid is een klassiek juridisch concept dat een belangrijke rol speelt in het vermogensrecht, evenwel zonder dat de exacte contouren ervan steeds duidelijk zijn. Recente ontwikkelingen op het vlak van het vruchtgebruik en in het zekerhedenrecht hebben het belang van dit concept doen toenemen.

In dit boek wordt de feitelijke algemeenheid volledig doorgrond.  De auteur vertrekt hiervoor van een aantal concrete toepassingsgevallen, zoals de handelszaak en de effectenportefeuille, maar evenzeer de kudde, de bibliotheek en de verzameling. Vervolgens wordt de samenstelling en het werkingsmechanisme van de feitelijke algemeenheid blootgelegd. Daarbij wordt een nieuwe definitie van de feitelijke algemeenheid aangereikt, wordt de feitelijke algemeenheid afgebakend van rechtsalgemeenheden, worden homogene feitelijke algemeenheden onderscheiden van heterogene feitelijke algemeenheden en wordt voor het eerst een onderscheid geïntroduceerd tussen de statische en de dynamische dimensie van feitelijke algemeenheden. Op minutieuze wijze gaat de auteur vervolgens de vereisten na opdat een veelheid van vermogensbestanddelen als een feitelijke algemeenheid zou kunnen worden gekwalificeerd. Tot slot wordt dieper ingegaan op de functies die een feitelijke algemeenheid kunnen vervullen. Feitelijke algemeenheden brengen immers niet alleen een bevoegdheidsuitbreidende functie met zich mee, zo bijvoorbeeld in hoofde van de vruchtgebruiker. Daarnaast weten feitelijke algemeenheden ook een vereenvoudigende en een beschermende functie te vervullen. Bovendien worden doorheen het boek tal van praktische casussen verweven zodat het boek een onmisbaar werkinstrument is voor zowel praktijkjuristen, vermogensadvocaten als notarissen.

Dr. Elien Dewitte is notarieel jurist en vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor Goederenrecht van de KU Leuven. In mei 2017 behaalde zij er de graad van doctor in de rechten. Zij publiceert regelmatig over het vermogensrecht en werkt geregeld mee aan studiedagen.