De sociale werking van recht

Dit boek biedt een eerste kennismaking met de rechtssociologie en rechtsantropologie. Het is ontstaan uit het collegemateriaal ten behoeve van een inleidend vak voor beginnende studenten aan de juridische faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen. Aangezien geen specifieke juridische kennis wordt verondersteld, kan het boek eveneens worden gebruikt voor onderwijs aan niet-juristen.


De rode draad van het boek is de effectiviteit van wetgeving. Het gaat steeds niet zozeer om de vraag of de wet in een bepaald geval leffectiefl is geweest, meer eerder om het ontleden van de vraag wat men onder het idee van leffectiviteitl van wetgeving sociologisch gesproken kan verstaan, hoe het effectiviteitsvraagstuk het meest vruchtbaar kan worden aangepakt en welke de belangrijkste sociale factoren zijn die de effecten van wetgeving in de samenleving (mede)bepalen.


Het boek bestaat uit een inleiding waarin de vraag lWat is rechtssociologie?l centraal staat. Daarna volgen zeventien uit het Engels vertaalde artikelen die gezien kunnen worden als lklassiekersl in de rechtssociologie dan wel als belangrijke bijdragen aan het gedachtegoed over de effectiviteit van wetgeving. Het boek wordt afgesloten met het artikel lDe sociale werking van wetgevingl waarin de inzichten uit de voorafgaande bijdragen systematisch op een rij worden gezet. Aansluitend op elke tekst volgen enkele vragen, bedoeld om de beginnende lezer wegwijs te maken in de betreffende materie en de aandacht te richten op die aspecten die voor het thema van het boek van belang zijn.


Inhoud


Griffiths, Wat is rechtssociologie?


Begripsvorming


Macaulay, De betekenis van het contractenrecht in de zakenwereld


Schwartz, Sociale factoren in de ontwikkeling van juridische controle


Hart, Het begrip lrechtl


Schwartz en Miller, Maatschappelijke complexiteit en de evolutie van het recht


Milgram, Het gehoorzaamheidsdilemma


Cialdini c.s., De rol van normen bij menselijke gedrag


De effecten van wetgeving


Aubert, Enkele sociale functies van wetgeving


Moore, Recht en maatschappelijke verandering


Collier, Politiek leiderschap en rechtsverandering in Zinacantan


Ellickson, Over Coase en koeien


Kagan & Skolnick, Rookverboden: naleving zonder handhaving


De mobilisering van recht


Macaulay, Advocaten en consumentenrecht


Black, Geschilbeslechting door de politie


Todd, Randfiguren in het rechtsleven


Merry, De sociale organisatie van bemiddeling in niet-industriële samenlevingen


Galanter, Gerechtigheid in verschillende gedaanten


Galanter, De duivel schijt altijd op de grote hoop

Sociale werking


Griffiths, De sociale werking van wetgeving