De paus uit de Lage Landen

In 2009 was het 550 jaar geleden dat Adriaan van Utrecht, de enige paus uit de Lage Landen, in Utrecht het levenslicht zag. Hij werd na een uiterst succesvolle carrière aan de Leuvense universiteit benoemd tot raadsheer en opvoeder van Karel V, die hem vervolgens als zijn vertegenwoordiger naar Spanje stuurde. Daar vernam hij in februari 1522 dat hij tot paus was verkozen. In Rome werd hij onder meer belast met de hervorming van de curie en de bestrijding van het lutheranisme. In deze catalogus komen verschillende aspecten van deze boeiende figuur aan bod, zoals zijn wetenschappelijke activiteit, zijn verhouding tot Erasmus en tot Luther, en zijn entourage die overwegend uit de Nederlanden stamde. Daarnaast wordt ook ruim aandacht besteed aan het nachleben van deze paus in de biografische traditie en aan de portretten op munten, penningen en gravures. Vrijwel al het materiaal dat hier wordt beschreven, is afkomstig uit de rijke collecties van de Koninklijke Bibliotheek van België te Brussel en van de Centrale Universiteitsbibliotheek en de Maurits-Sabbebibliotheek van de Katholieke Universiteit Leuven. Recent wetenschappelijk onderzoek maakt het mogelijk het beeld van deze paus als een kleurloos en onbeduidend pontificaat te corrigeren tot een voorloper van de contrareformatie. KENNISGEVING: De uitgever van dit boek heeft kennis genomen van een klacht van Rudolf Branko Hein, waarin hij meldt dat het artikel 'Adrian of Utrecht as a moral theologian' door M.W.F. Stone, pp. 19-44 in deze bundel, talrijke passages en voetnoten bevat die met miskenning van het auteursrecht letterlijk zouden zijn vertaald en overgenomen uit zijn boek 'Gewissen bei Adrian von Utrecht (Hadrian VI.), Erasmus von Rotterdam und Thomas More: ein Beitrag zur systematischen Analyse des Gewissensbegriffs in der katholischen nordeuropäischen Renaissance' (StM 10), Münster 1999, pp. 175-261. Zonder een standpunt in te nemen over de grond van deze klacht, acht de uitgeverij het raadzaam om de lezer op de hoogte te brengen van de klacht en naar de oorspronkelijke tekst te verwijzen. De uitgever behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de genoemde klacht en de rechtsgevolgen daarvan.