Accenten uit de geschiedenis van Vlaams-Brabant Voetsporen van devotie

Processies lijken aan het begin van de eenentwintigste eeuw te behoren tot een ver katholiek verleden. Straatnamen als 'Processiestraat' of 'Processieweg' roepen beelden op van bloemblaadjes, prevelende pastoors en weerbarstige engeltjes die niet in de rij willen lopen. De voorbije eeuwen waren die optochten alomtegenwoordig in het katholieke leven. Hun verhaal is echter niet afgerond. Alleen al in de provincie Vlaams-Brabant benaderde het aantal jaarlijkse processies in 2008 de kaap van de honderd. Voetsporen van devotie bundelt de resultaten van het studieproject 'Processies in Vlaams-Brabant, van 1750 tot heden'. Het werd door KADOC-K.U.Leuven uitgevoerd in het kader van het onderzoeksprogramma 'Accenten uit het verleden van Vlaams-Brabant', dit in opdracht van het provinciebestuur. Na een inleidende typologie van het processiegebeuren omvat het eerste deel van de publicatie een algemene, toegankelijke geschiedenis van het processiegebeuren door de eeuwen heen, met een bijzondere aandacht voor de regio's die vandaag deel uitmaken van Vlaams-Brabant. Deze synthese biedt basisinformatie over de evoluerende vormgeving, invulling en betekenis van het processieritueel in relatie tot de historische context. Daarbij wordt teruggegaan tot de late middeleeuwen en wordt stilgestaan bij de inschakeling van de processies in de Contrareformatie, hun kritische benadering tijdens de verlichting en hun heropbloei tijdens het katholieke reveil van de negentiende eeuw. Ten slotte komt ook de glorietijd van de processies aan bod in het rijke roomse leven en hun ontworteling vanaf de jaren 1960. Dit verhaal wordt rijk geillustreerd met eigentijdse prenten en vaantjes, foto's en affiches. In het tweede deel worden zeven actieve Vlaams-Brabantse processies voor het voetlicht gehaald. De gevalsstudies werden daarom zorgvuldig uitgekozen. Niet zozeer hun bekendheid was een bepalend criterium, maar bovenal hun verankering in het plaatselijk gemeenschapsleven. Tussen beide delen presenteert fotograaf Jan Locus zijn eigen kijk op de huidige Vlaams-Brabantse processies. Hij geeft niet louter een documentaire kijk op dit immateriele erfgoed. Zijn foto's getuigen van een persoonlijke blik vanop de zijlijn. Als bijlage bij de publicatie wordt een kaart gevoegd met een inventaris van de vandaag (2007-2008) in Vlaams-Brabant actieve processies.