Aandeelhoudersovereenkomsten

Nadat Nick Hallemeesch eind 2019 al laureaat was van de driejaarlijkse prijs van het Antwerps notariaat 2019, is zijn proefschrift Aandeelhoudersovereenkomsten nu ook bekroond met de driejaarlijkse prijs Pierre Coppens* 2020.

Aandeelhoudersovereenkomsten zijn een nuttig instrument om de structuur van de vennootschap aan te passen aan de noden van de onderneming en de aandeelhouders, of dit nu een familiebedrijf, een start-up of een genoteerde vennootschap is.

Aandeelhouders verbinden zich wat betreft de uitoefening van hun lidmaatschaps- en vermogensrechten en moduleren de overdraagbaarheid van hun aandelen. Op die manier beïnvloeden zij de werking van de vennootschap en de samenstelling van het aandeelhouderschap, net zoals de statuten. Tegelijkertijd gelden voor overeenkomsten niet dezelfde regels en waarborgen als voor de statuten, en rijst de vraag of de principes van het verbintenissenrecht – met name contractvrijheid en de primauteit van uitvoering in natura – niet moeten worden begrensd ter bescherming van minderheidsaandeelhouders, de schuldeisers en de vennootschap zelf. De Belgische wetgever heeft in 1991 een wettelijk regime ingevoerd en heeft daarbij de geldigheid van sommige soorten van aandeelhoudersovereenkomsten, zoals stemovereenkomsten, principieel aanvaard. Hij heeft echter ook veel vragen opengelaten. Mogen aandeelhoudersovereenkomsten afwijken van de statuten en van de (vaak dwingende) wet die de statuten aanvult? Is de raad van bestuur verplicht om een aandeelhoudersovereenkomst na te leven? Kunnen rechtshandelingen die strijdig zijn met een aandeelhoudersovereenkomst, nietig verklaard worden?

Dit boek, dat het resultaat vormt van doctoraal onderzoek, creëert een algemene theorie van aandeelhoudersovereenkomsten, die een gefundeerd antwoord biedt op de vele vragen die in de praktijk rijzen.

*De driejaarlijkse prijs’ Pierre Coppens’ beloont een doctor, afgestudeerd aan een Europese universiteit en niet ouder dan 40 jaar, die een boek heeft opgesteld dat is gewijd aan een fundamenteel onderwerp van vennootschapsrecht of een onderwerp verbonden aan de materie van vennootschappen